Bệnh Marek là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và phổ biến nhất trên đàn gà, đặc biệt thường gặp ở gà con và gà hậu bị. Bệnh gây tổn thất lớn cho người chăn nuôi do tỷ lệ chết cao, khả năng lây lan nhanh và hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bà con hiểu rõ về bệnh Marek ở gà, bao gồm biểu hiện lâm sàng, cách nhận biết, biện pháp phòng bệnh và hướng xử lý khi dịch xảy ra.
Bệnh Marek là gì?
Theo SV388 đá gà, bệnh Marek là bệnh do virus Herpes gây ra trên gia cầm, được các nhà khoa học phát hiện lần đầu tiên vào năm 1907 tại Hungary. Bệnh còn được gọi bằng nhiều tên khác như:
- Hội chứng khối u ở gà
- Bệnh teo chân gà
- Bệnh liệt gà do virus
Virus Marek có khả năng tồn tại lâu ngoài môi trường và lây lan chủ yếu qua:
- Lông gà, bụi chuồng
- Máng ăn, máng uống
- Dụng cụ chăn nuôi
- Tiếp xúc trực tiếp giữa gà khỏe và gà mang mầm bệnh
Bệnh Marek ở gà có biểu hiện gì?
Những đàn gà không được tiêm phòng vắc xin Marek đầy đủ rất dễ mắc bệnh. Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ vài tuần đến hơn 1 tháng, vì vậy bệnh không bộc lộ rõ ngay từ đầu.
Khi phát bệnh, gà thường xuất hiện các biểu hiện sau:
- Đi lại chậm chạp, loạng choạng
- Cánh cụp, đuôi rủ
- Ăn uống kém, sụt cân nhanh
- Lông xơ xác, rụng lông
- Ủ rũ, nằm nhiều, ít vận động
Bệnh Marek thường biểu hiện dưới các thể chính sau:
Thể thần kinh
- Gà bị liệt một hoặc hai chân
- Cánh xệ, sà thấp
- Đuôi cong, mất khả năng giữ thăng bằng
Thể mắt (viêm mắt)
- Mắt chảy nước, mờ đục
- Đồng tử biến dạng
- Mắt có mủ, lâu dần dẫn đến mù lòa
Thể khối u nội tạng
- Gà gầy rộc nhanh
- Chết đột ngột không rõ nguyên nhân
Cách nhận biết bệnh Marek chính xác
Theo như những người tham gia tìm hiểu lý do tại sao đá gà trên mạng luôn tua cho biết, khi mổ khám gà nghi nhiễm bệnh Marek, bà con sẽ thấy:
- Nhiều khối u nhỏ rải rác ở gan, lách, phổi
- Dây thần kinh đùi, thần kinh cánh sưng to
- Da có các nốt u nhỏ
Những dấu hiệu này là đặc trưng của bệnh Marek và giúp phân biệt với các bệnh thần kinh khác ở gà.
Cách phòng bệnh Marek ở gà
Hiện nay, phòng bệnh là biện pháp duy nhất và hiệu quả nhất đối với bệnh Marek. Khi gà đã phát bệnh, không có thuốc đặc trị để chữa khỏi hoàn toàn.
Tiêm vắc xin Marek
- Gà con phải được tiêm vắc xin Marek ngay trong vòng 24 giờ sau khi nở
- Tiêm đúng liều lượng, đúng kỹ thuật
- Vắc xin phải được bảo quản lạnh đúng quy định
Bổ sung vitamin, tăng sức đề kháng
- Hanmix-VK4, Hanmix B trộn thức ăn theo hướng dẫn
- B-Complex: 2g/1 lít nước uống
- ADE: pha 150g/250 lít nước hoặc trộn 200g/100kg thức ăn
Biện pháp phòng bệnh Marek cụ thể
Lúc chưa có bệnh
- Tiêm phòng đầy đủ cho gà con
- Vệ sinh chuồng trại, máng ăn uống hằng ngày
- Thu gom lông rụng, tiêu hủy đúng cách
- Nuôi gà theo từng khu riêng: gà con, gà hậu bị, gà đẻ
- Sau mỗi lứa nuôi cần khử trùng và để trống chuồng 1–2 tháng
Khi phát hiện có bệnh
- Cách ly ngay gà nghi nhiễm bệnh
- Tiêu hủy toàn bộ gà mắc Marek
- Khử trùng chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi
- Không nhập gà mới trong thời gian có dịch
- Để trống chuồng tối thiểu 3–5 tháng trước khi nuôi lại
Bệnh Marek ở gà là bệnh nguy hiểm, lây lan nhanh và gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi. Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy bà con cần chủ động phòng bệnh bằng tiêm vắc xin sớm, vệ sinh chuồng trại và quản lý đàn gà chặt chẽ. Khi phát hiện bệnh, cần xử lý dứt điểm, tiêu độc khử trùng triệt để để tránh tái phát và lây lan sang các lứa nuôi sau.